ТӨВ АЙМГИЙН ИРГЭДИЙН ТӨЛӨӨЛӨГЧДИЙН ХУРАЛ

ТӨВ АЙМГИЙН ИРГЭДИЙН ТӨЛӨӨЛӨГЧДИЙН ХУРАЛ

Эрхэм зорилго: Иргэдийн нийтлэг эрх ашгийг дээдэлж, оролцоонд тулгуурлан, аймгийн эдийн засаг, нийгмийн хөгжлийн хэтийн болон богино хугацааны бодлого, хөтөлбөрийг боловсруулан баталж, нутгийн өөрөө удирдах байгууллагыг бэхжүүлэн, олон улсын стандарт нэвтрүүлнэ. Эрхэм зорилго: Иргэдийн нийтлэг эрх ашгийг дээдэлж, оролцоонд тулгуурлан, аймгийн эдийн засаг, нийгмийн хөгжлийн хэтийн болон богино хугацааны бодлого, хөтөлбөрийг боловсруулан баталж, нутгийн өөрөө удирдах байгууллагыг бэхжүүлэн, олон улсын стандарт нэвтрүүлнэ.

Төв аймаг түүхийн хуудаснаа.

2014-08-27

1923 оны 10-р сарын 19-ний Засгийн газрын 38-р тогтоолоор Халхын дөрвөн аймгийг хаадын нэрээр нэрлэж байсныг өөрчилж уулсын нэрээр нэрлэх болсноор Түшээт хан аймаг нь Богд хан уулын аймаг гэж нэрлэгдэх болсон.

Богд хан уулын аймаг нь Онгийн голоор савлан зүүн талаараа Хэнтий нуруу хүрч, хойт талаараа ЗОУ, өмнөт талаараа Хятад улсын хил тулж Монгол улсын нутгийн бараг дөрөвний нэгийг хамарсан нутагтай байсан.

Богд хан уулын аймаг энэ уудам нутаг дээр 61617 хүн ам, 502776 толгой мал, 21 хошуу, 82 сум, 1227 арван гэрийн захиргаатайгаар зохион байгуулагдаж, Лүн сумын нутагт Өвөр долоод гэдэг газар том, жижиг 7 гэр барьж төвлөжээ. Төв аймгийн анхны даргаар Дархан чин ван Пунцагцэрэн /1923-1924/ сонгогдон ажиллаж байсан.

1933 онд 36 сум, 312 баг, 22328 өрх, 80.5 мян хүн ам, 2391700 толгой малтай байжээ. Төв аймгийн төв /яам/-ыг Улаанбаатар хотноо нүүлгэн төвлөрүүлж, 1942 он хүртэл нийслэл хотод ажиллаж байв.

1934 оны 8-р сарын 1 ний өдрийн аймгийн /яамны/ 11-р хурлын материалд Төв аймгийн сумын  нэрсийн жагсаалтанд  Дашинчилэн, Сайнцагаан, Дэлгэрцогт, Дэрэн, Мандал, Бүрэгхангай, Цагаандэлгэр, Сайханбаян, Эрдэнэдалай, Цагаан-Овоо зэрэг одоогийн Сэлэнгэ, Булган, Дундговь аймгийн сумдын нэр бичигдсэн байна.

Авдарбаян, Батсүмбэр, Баян, Баяндэлгэр, Баянбараат, Баянзүрх, Баянцагаан, Баян-Өлзийт, Баянцогт, Бүрэн, Бор-Өндөр, Галтбадрах, Говьсүмбэр, Нялга, Мөнгөнморьт, Лүн, Өнжүүл, Өндөрширээт, Сэргэлэн, Угтаалцайдам, Эрдэнэ, Эрдэнэсант гэсэн 22 сумтай үлджээ.

 Дэлгэрхаан сум дээрх 1941.12.11 ний өдрийн 81-р тогтоолоор Өвөрхангай аймагт шилжсэн боловч БНМАУ-ын Бага хурлын Тэргүүлэгчдийн 1944.03.31 ний өдрийн 19-р тогтоолоор Төв аймагт эргүүлэн шилжүүлжээ.

            БНМАУ-ын Бага хурлын тэргүүлэгчдийн 1942 оны 2-р сарын 17-ны өдрийн 17-р тогтоолоор Төв аймгийн төвийг нийслэл Улаанбаатар хотоос нүүлгэн Богд хан уулын өвөр Зуунмодны амны сэрүүн дэнжид төвлөрүүлэхээр шийдвэрлэжээ. Нэг сарын дотор хэдхэн машин, 800 гаруй ердийн хөсгөөр гүйцэтгэсэн их нүүдлээр 1942 оны 3-р сарын 13-ны өдөр ирж хэдэн эсгий гэр барьж одоогийн төв, урьд Манзушир хутагтын зуны өргөө байсан сэрүүн дэнжид ийнхүү суурьшин төвлөрчээ.

1966 онд БНМАУ-ын АИХ-ын тэргүүлэгчдийн зарлигаар Төв аймгийн төвийг орон нутгийн хот болгон “Зуунмод” гэж нэрлэн анхны даргаар нь С.Дашзэвэгийг сонгожээ.

Төр засгийн хуучин тогтолцоог өөрчилж хотын АДХГЗахиргааг 1992.10.05-нд татан буулгаж Зуунмод хотын Иргэдийн төлөөлөгчдийн хурал  хотын Засаг даргын тамгын газар болгон өөрчлөн зохион байгуулжээ.

Монгол улсын Их хурлын 2003.01.02-ны өдрийн 01 тоот тогтоолоор Зуунмод хотыг “Төвийн бүсийн тулгуур төв”-өөр баталсан билээ. Одоо тус  аймаг 74 мянган хавтгай дөрвөлжин км газар нутагтай. 85340 хүн амтай. Засаг захиргааны хувьд 27 сум, 97 баг, 24672 өрхтэй. Аймагт 1 км квадрат нутагт 0.8 хүн ногдож байна.

Төв аймгийн даргаар ажиллаж байсан хүмүүс

1.     Дархан чин ван Пунцагдорж 1923-1924

2.     Нагнаадоржийн Санжаажамц 1924-1932

3.     Годонгийн Шагдар 1932-1934

4.     Жадамбын Цэрэннадмид 1935-1938

5.     Дольсүрэнгийн Өлзийт 1938-1940

6.     Сономпилын Бямбаа 1940-1942

7.     Пунцагийн Лувсангомбо 1942-1944

8.     Цэвээний Гомбосүрэн 1944-1945

9.     Чимэдбалжирын Адъяа 1945-1946

10.   Цагааны Ёндонжамц 1946-1947

11.   Сэдэдийн Түвдэн 1947-1951

12.   Зандраагийн Жамъяандампил 1951-1952

13.   Жүгдэрийн Чойдог 1952-1954

14.    Янживын Бадамжав 1954-1959

15.  Цэнджавын Жамсран 1959-1974

16.  Човдоронгийн Дашдэмбэрэл 1974-1985

17.  Жамбын Гомбожав 1985-1991

18.  Сандагийн Гончиг 1991-1996

19.  Пүрэвдоржийн Цэрэн /үүрэг гүйцэтгэгчээр/ 1996-1997

20.  Цэгмэдийн Батболд 1997-2000

21.  Мондооны Мэндбилэг 2000-2004

22. Цэдэвдоржийн Энхбат 2004-2012

23. Доржийн Баярбат 2012 оноос одоог хүртэл

Иргэдийн Төлөөлөгчдийн Хурлаас баталсан шийдвэр, холбогдох мэдээллийг ямар эх сурвалжаас авдаг вэ?

санал өгсөн: 68
2 / 3%
3 / 4%
39 / 57%
1 / 1%
23 / 34%